Afrika’da Çocuk İsimleri
BBC muhabiri Adelaide Arthur, Afrikalı ailelerle görüşerek çocuklarına verdikleri isimlerin anlamlarını öğrendi. Muhabirin bu çabasına değer çünkü gerçekten ilginç isimler var.
Afrikalı ailelerin çoğu çocuklarına doğmadan önce bir isim belirlemiyor. Bebeğe konulacak isim, doğumdan sonra, ebeveynin ruh haline göre veya çocuğa göre kararlaştırılıyor.
Örneğin Nijerya’daki Yoruba halkı hem kız hem de erkek çocuklarına “evimize neşe geldi” anlamında Ayodele ismini koyuyor. Eğer ailenin büyük kadın üyelerinden biri öldüğünde bebek doğmuş olursa “anne geri döndü” mealinde Yetunde ismini veriyorlar. Aile büyüklerinin doğan çocuklara isim olarak konması geleneksel bir uygulama. İkiz bebeklerden ilkine “dünyayı tadan” anlamında Taiwo ikincisine de “sonradan gelen” yani Kehinde diyorlar.
Kötü ruhların çocuğu rahat bırakacağı ve onu öldürmeyeceği şeklindeki inançtan ötürü çocuklarına olumsuz, kötü isim verenler de var.
Doğdukları gün veya ay da bebek isimleri için oldukça belirleyici olabiliyor.
Günlük hayatın her alanında etkisi görülen Afrika inançları bebek isimlerinde de görülüyor. Örneğin Gana’da Tanrı’nın yolu, Tanrı’ya şükür, Meryem’in gücü gibi anlamlara gelen isimler kız-erkek fark etmeksizin her çocuğa konuyor.
Fiziksel özellikleri nedeniyle çocuklara lakap takılıyor ve bu lakaplar birer isme dönüşebiliyor. Topal, eksik bacak, tek dişli gibi isimler Somali’de epey yaygın.
Afrikalılar içinde bulundukları psikolojiye göre çocuklarına isim verdikleri için bu isimler çocuklar büyüdüğünde bir sorun haline gelebiliyor. Büyüyüp birer yetişkin olduklarında isimlerini beğenmeyenler isimlerini değiştirebiliyor. “Ailem sıkıntılı bir zamanda iken ben dünyaya gelmişim. Onlar da bana “sefalet” ismini koymuş” diyen Gospel Mavutula ismini değiştirenlerden sadece biri.
