Ortadoğu’nun Japon anime sevgisi
Geçtiğimiz aylarda Suudi Arabistan, Japon stüdyo Toei Animation ile ortaklaşa üretilen ilk uzun metrajlı anime filmini yayınladı. Yapılması üç yıl süren film İslam öncesi Arabistan’ını anlatıyor. Yolculuk ismini taşıyan proje şimdiki Yemen sınırlarının o dönemdeki hükümdarı olan Ebrehe’nin Mekke’yi işgalini anlatıyor. Film, ülkenin kültürel kolu olan MiSK Vakfı ile daha önce Grendizer, Dragon Ball Z ve One Piece gibi dizilerde çalışmış olan Japonya’nın en köklü animatörlerinden birini bir araya getiriyor.
Orta Doğu stüdyolarının Anime dünyasına ilk kez girmeleri değil. Örneğin Abu Dabi merkezli Alter Ego Productions, 2013 yılında Torkaizer serisini yarattı. Mezun olduktan sonra Japonya’ya seyahat eden ve dünyayı uzaylı istilasından kurtaran bir Emirlik çocuğunu anlatan proje büyük ilgi görmüştü.
Daha da geriye gidersek 80’li ve 90’lı yıllarda Arap coğrafyası Japon animasyon çizgi filmleriyle büyümüştür diyebiliriz. En çok bilinen beş animasyon yapımını kısaca özetlemek gerekirse;
Grendizer
1980’lerde Arap dünyasının en popüler anime serilerinden biri olan Grendizer Japon Manga sanatçısı Go Nagai tarafından 1975 yılında yaratılan 74 bölümlük bir diziydi ve Japonya’nın 2. dünya savaşını anlatıyordu. Lübnanlı aktör Jihad al-Atrash tarafından klasik Arapçaya çevrilen yapım, Ortadoğu’da ilk kez 1980’lerde Lübnan’ın Tele Liban kanalında yayınlandı. Daha sonra diğer ülkelerde de yayınlanmaya başladı.
Lübnanlı illüstratör, yazar ve yönetmen Fadi Baki Grendizer için “Arap dünyasını bir arada tutan bir yapıştırıcı” benzetmesini yaptı. Çünkü animasyonun ülkede gösterime girdiği yıllarda Lübnan’da iş savaş vardı. “Hepimiz çocuktuk ve işgalcilere karşı savaşma gücünü alıyorduk bu çizgi filmlerden. Hep iyiler kazanıyordu.” dedi.
Kaptan Majid
Orijinali Kaptan Tsubasa olan bu animasyon 1990’da Orta Doğu’ya ihraç edildiğinde, Tsubasa, 1984, 1985 ve 1986’da üç kez Yılın Asyalı Futbolcusu ödülünü kazanan popüler Suudi oyuncu Abdullah Majed’den sonra Majid olarak yeniden adlandırıldı. Film profesyonel futbol oynamayı hayal eden ve sonunda hırsını gerçekleştiren 11 yaşında bir çocuk hakkındaydı.
Kaptan Majid o kadar çok sevildi ki 2017’de Japonca’dan Arapça’ya çevrilen ve daha sonra Suriyeli mülteci çocuklara ücretsiz olarak bağışlanan Orta Doğu’da dağıtılan ilk manga çizgi romanına ilham kaynağı oldu.
Adnan ve Lina
Başlangıçta Future Boy Conan olarak adlandırılan 1970 tarihli ve 26 bölümlük bu dizi, kıyamet sonrası bir distopyayı canlandırıyordu. Filmin Arapça versiyonu iki ana karakter için yeniden adlandırıldı: Adnan (Conan) ve Lina (Lana).
Kuveyt’teki aktörler tarafından seslendirilen yapım, henüz çocuk olan Adnan ve Lina’nın savaştan sonra ortaya çıkan farklı adalardaki yolculuğunu konu ediniyordu. 2020’de Japon yayıncı NHK tarafından yeniden yayınlandı ve Arapça bölümler 2016’dan beri YouTube’da mevcut.
Sinbad
80’lerde popüler olan diğer bir anime de Sinbad. Hikaye, bir tüccarın oğlu olan genç bir Sindbad’ın dünyayı keşfetmesini ve yol boyunca Ali Baba gibi diğer popüler çocuk hikaye kitabı karakterleriyle tanışmasını konu ediniyordu.
London School of Economics’te (LSE) Medya ve İletişim bölümünde yardımcı doçent olan Ömer el Gazi Sinbad ile ilgili şunları aktarıyor: ” Sinbad serisinin Arap ve Müslüman kültür ve geleneğinin gerçek bir yansıması olduğunu düşünürdüm. Fakat bir yetişkin olarak YouTube’da bir bölümünü izlediğimde, sözde Müslüman dualarını gösteren bir sahnede, Müslümanların diz çökmüş ve sonra kollarını göğe kaldırmış ve aslında dua etmemiş olarak tasvir edildiğini fark ettim. Sindbad’daki tasvirlerin çoğu, aslında, Arap ve Müslüman kültürlerinin Japon hayal gücünün bir ürünüdür.”
Al-Rajal Al-Hadeed
Tsuburaya Productions tarafından üretilen ve orijinali Dinosaur War Izenborg olan yapım 1977’den 1978’e kadar TV Tokyo’da yayınlandı ve gelecekte dinozorların dünyayı geri almaya çalıştığı bir zamanı anlatıyordu. Yapım o kadar çok beğenildi ki 2017’de Spacetoon’un Orta Doğu’da ve Japonya’daki yerel kanallarda yayınlanan The Return of Izenborg adlı özel bir TV belgeselinin yayınlanmasına yol açtı.
Yazımızın başında ismi geçen “Yolculuk” animasyonunun fragman videosu için tıklayınız.
