Çocuk kitapları “Yeni Nesil Dünya Savaşçıları”na ilham vermek için daha fazlasını yapmalı
İklim değişikliği ısı dalgaları, su baskını, kasırga, orman yangınları gibi olayların sık sık olması anlamına geliyor. Karada ve okyanusta sıcaklıklar artıyor, deniz seviyesi yükseliyor, sera gazı emisyonları artarken kar ve buz miktarı azalıyor. Ne yazık ki, çocuklar ve gençler iklim değişikliğinden etkilenenlerin büyük bölümünü oluşturuyor ve bu durum artarak devam edecek gibi görünüyor.
Doktorlar küresel ısınmanın çocukların sağlığı üzerindeki ciddi etkilerini gözlemliyorlar. Çocukların iklim değişikliğinin yol açtığı doğal afetlerden kaynaklanan depresyon ve anksiyete gibi zihinsel sağlık sorunlarıyla karşı karşıya olduğunu açıklıyorlar.
UNICEF’in 9-18 yaş arası çocuklara yaptığı bir anket araştırması 14 ülkede çocukların iklim değişikliği dâhil, bizzat kendilerini ve yaşıtlarını etkileyen küresel sorunlar hakkında kaygılı olduğunu gösteriyor. Çocuklar seslerinin duyulmadığı ve görüşlerinin dikkate alınmadığı için kendilerini önemsiz hissediyor.
Değişen iklim koşullarının büyüklüğü göz önüne alındığında, bu durumun mevcut çocuk kitaplarında kısıtlı yer alması şaşırtıcıdır. Çocuk yayıncılığı sektörü patlıyor. Dünya çapında, çocukların kitapların satışları tüm yaş kategorilerinde düzenli olarak artıyor. Ancak 8-11 yaş arasındaki çocuklar için çok az sayıda çocuk kitabı bu konuyu ele alıyor.
Yeryüzü Savaşçıları
Hâlbuki çocuklar gerçek dünyada bir fark yaratmak için okudukları kurgu hikâyelerden ilham alabilirler.
Az sayıdaki bu kitaplardan biri de çevre araştırmacısı Gary Haq tarafından yazılan “My Dad, The Earth Warrior” (Dünya Savaşçısı Babam). Kitap, annesinin ölümünden sonra birbirinden ayrı olan bir kahramanla babası arasındaki ilişki hakkında komik bir hikâye anlatıyor. Bir gün baba tuhaf bir kaza geçiriyor ve dünyayı korumak için gönderilen bir “Dünya Savaşçısı” olduğunu iddia ederek uyanıyor. Bu durum, kahramanı giderek garip ve tehlikeli bir dünyaya sürüklüyor.
Hikâyeler çocuk okuryazarlığının geliştirilmesinin yanı sıra çocukların gerçeklik algılarını şekillendiren inançları, davranışları ve sosyal normları da aktarıyor. Hikâyeler umutsuzluğu yıkıp, hayal edilenin bir olasılık durumuna geçmesini sağlar. Kurgu aracılığıyla çocuklar, önemsedikleri karakterlerin öykü dünyasında yaşayarak bildiklerinin ötesine farklı bakış açıları ve eylemleri keşfedebilirler.
Edebiyat yoluyla, çocuklar küresel meseleleri daha iyi anlayabilir, kendileri hakkında eleştirel sorgulama yapabilirler. Kurgusal yapıyı gerçek bilgilerle birleştirmek çocukları sayfaların ötesine taşıyabilir. Bu da onların iklim değişikliği gibi zor bilimsel kavramları anlamalarına olanak tanır.
İleride gerçekleşecek iklim sorunuyla mücadele etmek istiyorsak, gezegeni korumak için çocuklara ihtiyacımız var. Hikâye anlatmak, farkındalık oluşturmak “Gelecek Nesil Yeryüzü Koruyucuları” olmaları konusunda çocuklara ve gençlere ilham verebilir.