Çocuklar için Ramazan kitaplığı

Müslümanlar için son derece önemli olan Ramazan ayı geleneksel edebiyatta sık işlenen konuların başında gelir. Modern edebiyatın aksine geleneksel edebiyat Ramazan’a ait deyişlerle ve edebî türlerle doludur. Ramazan ayının önemini anlatan Ramazan kasideleri, iftara özel yazılan iftariyyeler, Ramazan’ın ilk on beş gününü sevinçle karşılamak anlamında hoş geldin ilahileri ve Ramazan’ın son günlerini hüzünle yaşama anlamında elveda ilahileri, Ramazan manileri, mesneviler, münacatlar vs. derken geleneksel edebiyatta Ramazan büyük bir yer tutar. Biz de bu zengin birikimden ilhamla çocuklar için bir Ramazan edebiyatı listesi hazırlamaya çalıştık. Listemizde burada söz edilen kategorilerde kitaplar yok maalesef ama yine de çocuklar için bir Ramazan literatürü taraması yaptığımızda ortaya güzel kitaplar çıktığını gördük. Beğenerek okumanız temennisiyle.

Hayırlı Ramazanlar…

Ramazan ayı ile ilgili olarak ilk gündemimiz elbette ki Kur’an-ı Kerim’dir. Ramazan ayı Kur’an ayıdır ve bu ayda diğer aylardan daha fazla Kur’an okunur. Bu sebepten eğer çocuğun yaşı müsaitse bu ayda Kur’an okumayı öğrenmesi sağlanabilir. Elifba cüzü olarak isimlendirdiğimiz küçük kitapçıklar Kur’an okumayı öğrenmek isteyenler için hazırlanmıştır ve günümüzde çok iyi hazırlanmış Elifba cüzleri bulunmaktadır.

Kur’an’la ilgili bilgiler edinmek ve Kur’an’da yer alan kavramları anlamak için iki güzel kitap önerimiz var: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları’ndan çıkan Bilgenur Çorlu imzalı Kur’anı- Kerim’deki Sureleri Tanıyalım ve Selcen Yüksel Arvas imzalı Kur’an Terim Sözlüğü.

Kur’an hakkındaki bilgi ve açıklamaların yanı sıra ayetlerin öğrenilmesi ve hayata geçirilmesi için Kur’an Bahçesi isimli minik seriyi küçük çocuklar için önerebiliriz. Beş kitaplık serinin her bir kitabında yer alan kısa ayetler ve ayetlerle ilgili kısa öyküler söz konusu ayetlerin anlaşılmasını kolaylaştırıyor. Yine bu çalışmanın bir benzeri olan Hadis Bahçesi setini de hadis okumaları için tavsiye ediyoruz. Kur’an Bana Oku Diyor ve Kur’an Bana Anla Diyor isimli iki kitabıyla Sema Çelem, Kur’an surelerini anlamak ve hayata geçirmek konusunda çocuklara yardımcı bir başka isim. Yaşı daha büyük olan çocuklar için ise ince bir roman tavsiyemiz var: Ayla Başaran’ın kaleme aldığı Salih’in Kur’an Günlüğü. Bu kitapta Salih ismindeki çocuğun günlük yaşayışında ayetleri nasıl algıladığını ve içselleştirmeye çalıştığını okuyoruz.

Ramazan’da bir ay boyunca tutulan oruç, bu ayı özel kılan diğer bir özelliktir. Ve çocuklar oruç ibadetiyle ilgili pek çok şeyi merak eder. Onların oruç tutmak ve Ramazan ayını anlamaya dair sorularına Esra Korkmaz, Ramazan ve Çocuk çalışmasıyla cevap veriyor. İçerisinde öğretici etkinliklerin de yer aldığı bu kitap, Ramazan boyunca çocukların elinden düşürmeyeceği bir anlatıma sahip.

Ramazan ayı diğer aylara nazaran camilerle daha çok buluştuğumuz bir aydır. Bu ayda artış gösteren cami ziyaretleri çocukların camilerle buluşması için de güzel fırsatlar sunar. Mustafa Ökkeş Evren’in Arkadaşım Cami ismindeki romanı çocukların camiyle olan münasebetini derinden etkileyecek ve cami dostluğunu kuvvetlendirecek bir anlatıma sahip. Bu anlamda kitap biz büyükler için de büyük bir hatırlatmada bulunuyor.

Ramazan ayını diğer aylardan ayıran en büyük farklarından biri bu ayda kılınan teravih namazlarıdır. Çocukların büyükleriyle birlikte camilere doluşması ve bunun neden olduğu mutluluğu Mahmut Bıyıklı Teravihte Gülen Çocuklar’da şiirleriyle anlatıyor.

Ramazan’ı güzelleştiren diğer bir özellik de davulcularda duymaya alıştığımız Ramazan manileridir. Bu maniler orucun önemini ve güzelliğini anlatan ifadelerle doludur. Hem bu manileri öğrenmek hem de etkinlik yapabilmek için hazırlanan Manilerle Ramazan kitabına bakabilirsiniz.

Dumanı üstünde, baskıdan henüz çıkacak olan İftar Tabağı iftar sofralarının bereketini, önemini ve neşesini çocuklara anlatan Heya Salih imzalı bir öykü kitabı. Rengârenk çizimleriyle iftar sofrası heyecanını yansıtan bu kitapla birlikte sofralarımızın Ramazan’da kazandığı anlamı yeniden idrak ediyoruz.

İtikâf uygulaması da Ramazan’ıı diğer aylardan ayıran bir özelliktir. Ramazan’ın son on gününde dileyen Müslümanlar itikâfa çekilir ve bu süre zarfınca sadece ibadetle meşgul olur. Bu ve benzeri Ramazan’a ait güzellikleri çocuklara anlatmak için en iyisi Rabia Karzan’ın Bizim Mahallede Ramazan kitabını okumak. Ramazan’la ilgili kavramlar, Ramazan’a özel ibadetler ve Ramazan sevinci bir çocuğun gözünden anlatılıyor.

Bir ay boyunca Ramazan’da neler yapıldığı ve bu güzel ayın nasıl geçirildiği ile ilgili notlar tutmak isteyen çocuklar için de Siyer Çocuk Yayınları’nın Ramazan Ajandası’nı tavsiye edebiliriz.

Bu ay en çok da iftar sonrası oluşan şenlik atmosferiyle çocukları kendisine çeker. Ramazan eğlence çadırları, türlü tatlı ve yiyecekler ile çeşitli gösteriler Ramazan’ı özel kılan diğer öğelerdir. Hele ki Karagöz gölge oyunları. Kültürümüzde büyük bir yer edinen Karagöz gölge oyunlarıyla ilgili olarak dilediğiniz kitabı temin edebilirsiniz. Pandemi şartları nedeniyle dışarıda izleme imkânı olmasa da internetteki videolardan Karagöz oyunlarını seyredebilirsiniz.

Her ne kadar kitaba dönüşmemiş olsa da Ramazan’da camileri süsleyen mahyalar da Ramazan literatürüne aittir. Mahyalarda yazan ayet, hadis ve diğer cümlelerle ilgili çocuğunuzla güzel bir etkinlik yapabilirsiniz.

Ramazan ayı bol bol ibadet demektir ama aynı zamanda iyilik, paylaşmak, adalet, merhamet, sorumluluk, sabır gibi değerlerin de çokça hissedildiği bir aydır. Bu değerlerle ilgili çeşitli kitaplardan yapacağınız okumalar bu ayı idrak etmek için çok önemlidir. Sadece Ramazan için değil genel anlamda bir Müslüman yaşamı için bu içerikteki kitaplar çok kıymetlidir.

Ramazan ayı, bir çocuğun ayetleri ve hadisleri bol bol duyduğu bir aydır. Bu minik kulaklar aynı zamanda Ramazan manilerini, duaları, şiirleri, hiciv dolu Karagöz sözlerini, güzel temennileri de işitir. Bu ayda ilahiler de dillerde her zamankinden daha çok dolanır. Ve işte çocuklarınız için üç güzel ilahi albümü: Grup Kıyam’dan Minik Kalpler, Diyanet İşleri Başkanlığı’ndan Bülbüllerden Nağmeler ve Minik Dualar Grubu’ndan Teşekkür Ederim Allah’ım. Albüm olarak hazırlanmamış olsa da internette dinlenme imkânı olan TRT 2 yapımı Çocuklara Yadigar çalışmasını da zikretmeden geçmeyelim.

Herkese bereketli ve huzur dolu Ramazanlar dileriz…

Ayşenur Narboğa